مسجد مشیر از آثار دوره قاجار که در محله سنگ سیاه شیراز قرار دارد، در بافت تاریخی شهر مامنی دلنشین برای حضور گردشگران و ساکنان این محله به وجود آورده است.
از خیابان 9 دی و کمی قبلتر از حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) به آسانی میتوان وارد محله سنگ سیاه شد. در همین ابتدای کوچه درختی با گلهای کاغذی صورتی زیبایی خاصی ایجاد کرده است و این محله که روزگاری از مناطق ناامن شهر شناخته میشد امروز با توسعه گردشگری و تغییر کاربری خانههای تاریخی به مکان امنی تبدیل شده است که عبور و مرور بازدیدکنندگان در آن برای ساکنان محله نیز قابل پذیرش شده است. بازارچه هنر شیراز در کوچه خانقاه گذر سنگ سیاه بافت تاریخی شیراز قرار دارد.
بازارچه هنر شیراز
همان ابتدای کوچه ورودی سنگ سیاه از سمت خیابان 9 دی، بازارچه هنر که تقربا ساخت ان رو به اتمام است دیده میشود بازارچهای که در ۲ طبقه و بیش از ۶۳ واحد تجاری است. شهردار شیراز نیز افتتاح این بازارچه را مکانی مناسب برای عرضه آثار هنری در یک منطقه گردشگری تاریخی میداند که باعث تقویت رویدادهای فرهنگی در این منطقه از شهر میشود.
سنگ سیاه
نام سنگ سیاه به روایت تاریخی به 2 دلیل برای این محله قدیمی در شیراز انتخاب شده است: نخست وجود سنگ خارا به رنگ سیاه در بستر این محله و دیگری وجود سنگ سیاه چهار گوشی است که در محوطه آرامگاه سیبویه قرار دارد. از تاریخچه این سنگ اطلاعات دقیقی در دست نیست ولی در گذشته مردم شیراز برای شفا یافتن به این سنگ اعتقاد داشتند.
یک بافت تاریخی کامل
طول این کوچه چندان زیاد نیست و کمتر از 5 دقیقه به یک فضای باز و مستطیل شکل بزرگ میرسیم که در گذشته بازارچه ارامنه بوده است و در همین بازارچه مسجد مشیر که از مساجد کمنظیر تاریخی است واقع شده است. محله سنگ سیاه که در اکثر فصول سال پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است به داشتن این فضا و مسجد زیبا مزین گشته است.
گردشگری مذهبی
گردشگری مذهبی مقولهای در صنعت گردشگری است که با زیارت کردن بقاء متبرکه تفاوت دارد. گردشگر مذهبی با هدف بازدید از اماکن مذهبی مانند مساجد و کلیسا مقاصد سفر و اماکن مورد نظر خود را انتخاب میکند. وجود مساجد تاریخی متعدد در شیراز فرصتی مطلوب در گردشگری مذهبی است که میتوان به بهترین شکل در هدایت تورهایی با این عنوان و هدف از آنها بهره برد. مسجد مشیر به دلیل اینکه در بافتی همجوار بازارچه ارامنه و کلیسای مریم مقدس قرار گرفته است، ظرفیت مطلوبی در برگزاری این تورها برای گردشگران خارجی دارد.
یک مسجد بیمانند
اگر بخواهیم از مساجد استوار و زیبای شیراز نام ببریم بیشک مسجد مشیر یکی از آنهاست که توسط حاجی میرزا ابوالحسنخان مشیرالملک در دوره قاجار بنا شده است. در این مسجد چند شبستان و حجره 2طبقه بنا شد که در گذشته این حجرهها محل کسب علوم دینی برای طلبهها بود. شبستان شمالی، کوچک و دارای کاشیهای رنگی و منقوش است. هشتی یا همان ورودی مسجد دارای 2 راه است که به حیاط و حوضی که با آب خیرات پر میشد، منتهی میشوند.
گرمای زمستان و خنکی تابستان
ایوان شمالی که به طاق چهار کاسه یا مروارید معروف است را میتوان از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی دانست که با بهرهگیری از مقرنسکاری در گرم کردن شبستان زمستانه نیز تاثیر داردمسجد مشیر یکی از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی است. از نکات حائز اهمیت در مورد این طاق، مقرنسکاری است که علاوه بر زیبایی، کارایی خاصی برای گرمایش شبستان زمستانه دارد. در جنوب شبستان، چاه عمیقی است که در تابستان فضا را خنک نگاه میداشت.
ساعت تاریخی
یکی از زیباترین و تاریخیترین ساعتهای شیراز، ساعتی است که بر فراز طاق غربی مسجد مشیر قرار گرفته است. ساعتی که مسئول بخش فنی حوزه معاونت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری فارس در مورد آن به ما میگوید: اطراف این ساعت، کاشیکاری و معرقکاری شده است و اعداد فارسی دارد.
سیامک بصیری ادامه میدهد: در ابتدا این ساعت اعداد انگلیسی داشت اما به دلیل اعتراض میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک به اعداد فارسی تغییر داده میشود.
وی این ساعت را قدیمیترین ساعت شیراز میداند و اظهار میکند: نصب ساعت در مساجد و بقاع متبرکه و در ارتفاع با هدف اطلاعرسانی انجام میشد زیرا میزان صدای ساعت در ارتفاع افزایش مییابد.
قدمت ساعت مسجد مشیر به بیش از 170 سال میرسد و میتواند به عنوان یکی از نمادهای تاریخی در گردشگری مذهبی و بافت تاریخی مورد معرفی موثر قرار بگیرد.